Nếu đạm giúp cây “có thịt”, lân cho cây có cơm, Kali giúp cây có trái chất lượng, cơm vàng, ngọt thơm thì silicat chính là chiếc áo giáp vô hình. Silicat giúp cây trồng chống chọi với sâu bệnh, nấm hại, thời tiết khắc nghiệt và thậm chí cả độc tố kim loại nặng.
Trong khi phân đạm, lân, kali được nhắc đến thường xuyên, thì tác dụng của silicat với cây trồng lại ít được biết tới. Nhưng với những loại cây “khó tính” như sầu riêng, vai trò của silic đang ngày càng được chứng minh là không thể thay thế nếu muốn đạt năng suất và chất lượng cao.
I. Silicat là gì?
Silicat là hợp chất của nguyên tố Silic (Si) – nguyên tố phổ biến thứ hai trong lớp vỏ Trái Đất, chỉ sau Oxy, chiếm khoảng 27,7% khối lượng.
Tuy nhiên, cây trồng không thể hấp thu trực tiếp silicat ở dạng SiO₂ trong đất. Cây chỉ sử dụng được silic ở dạng hòa tan H₄SiO₄ (axit monosilicic) – dạng tồn tại trong nước. Đáng tiếc là dạng này lại rất dễ bị cố định trong đất, khiến cây “thiếu silic” dù đất có thể chứa rất nhiều SiO₂.
Điều này lý giải vì sao nhiều nhà vườn đã bắt đầu bón phân chứa silic để cung cấp trực tiếp nguồn Si dễ hấp thu cho cây.
II. 4 Tác dụng “thầm lặng” nhưng quyết định của Silicat với cây trồng
1. Tăng sức chống chịu giúp cây khỏe, ít bệnh
Silic tích tụ ở vách tế bào, làm lá dày hơn, thân cứng hơn → giúp giảm đổ ngã và hạn chế sâu bệnh như nấm Phytophthora, Fusarium.
Không chỉ vậy, silic còn giúp cây vượt qua sốc nhiệt, sốc nước, mưa nắng thất thường – điều đặc biệt quan trọng với sầu riêng.
2. Giữ nước – Giữ phân – Giữ sức cho cây
Một trong những tác dụng của silicat với cây trồng là giảm tốc độ thoát hơi nước qua lá, giúp cây tiết kiệm nước trong mùa khô hoặc khi hạn mặn.
Bên cạnh đó, silic còn:
- Tăng hấp thu các vi chất quan trọng như Lân, Bo, Sắt, Kẽm.
- Giúp cây ra hoa đều, đậu trái tốt.
- Cải thiện hiệu quả sử dụng đạm, giảm thất thoát phân bón.
3. Ngăn hấp thu kim loại nặng – Giữ trái sạch
Silic hoạt động như một “chốt chặn” ở rễ, ngăn cadimi, chì và các kim loại nặng khác xâm nhập vào cây.
Với cây sầu riêng, điều này giúp:
- Giữ trái giàu cơm, ít tồn dư độc tố.
- Đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu.
- Theo nghiên cứu, silic có thể giảm 60 – 70% cadimi trong quả.
4. Giúp cây trụ vững trước thời tiết cực đoan
Silic duy trì khả năng quang hợp ổn định khi cây bị stress và kích hoạt cơ chế tự miễn dịch bằng cách tăng sản sinh phytoalexin – “kháng sinh tự nhiên” của thực vật.
Khi cây thiếu Silic – Hậu quả không thể xem nhẹ. Giống như người không mặc áo giữa mùa đông, cây thiếu silic sẽ:
- Lá mềm, dễ úa, khô mép, cháy nắng.
- Đọt yếu, rụng hoa, tỷ lệ đậu trái thấp.
- Trái dễ nứt vỏ, nhất là sau mưa đột ngột.
- Rễ thối, ngắn, sức đề kháng kém.
- Cây dễ “sốc” khi bón phân hoặc phun thuốc.
III.Dùng silic quá nhiều có hại không?
Tin vui là silic khó gây thừa độc vì cây tự điều chỉnh khả năng hấp thu. Tuy nhiên, cần tránh:
- Dùng silic công nghiệp (xi măng, tro rác) vì có tạp chất độc hại.
- Làm tăng pH đất quá cao, gây thiếu vi lượng.
- Làm nghẹt hệ thống tưới nếu không tan hoàn toàn.
- Tạo kết tủa khi pha với lân hoặc vi lượng chelate.
IV. Bón Silic cho cây sầu riêng mang lại hiệu quả thực tế
1. Giai đoạn cây con
Giúp rễ khỏe, chống úng, ngừa thối rễ, giảm tuyến trùng. Khi kết hợp humic và Trichoderma, đất được cải thiện rõ rệt, cây sinh trưởng mạnh.
2. Giai đoạn xử lý ra hoa
Hạn chế bông lép, giảm tỷ lệ bông đực, giúp cây ít bị sốc nước và nhiệt độ.
3. Giai đoạn nuôi trái
Trái cứng, gai chắc, ít nứt, giảm rụng trái non. Hạn chế thối múi và bệnh hại trong mùa mưa.
4. Trước thu hoạch
Giảm tồn dư cadimi, tăng sức đề kháng, giữ chất lượng trái đồng đều, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
V. Kết luận
Silicat có thể không phải là “nhân vật chính” trong bảng phân bón, nhưng lại là vệ sĩ âm thầm bảo vệ cây khỏi bệnh tật và thời tiết khắc nghiệt. Đặc biệt, với silic cho cây sầu riêng, đây là một giải pháp bền vững để vừa tăng năng suất, vừa nâng chất lượng trái, đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của thị trường.
Nếu bạn đang tìm cách để vườn cây khỏe từ gốc, sạch từ trái, thì đừng bỏ qua sức mạnh của silic – chiếc áo giáp mà cây trồng nào cũng cần.
Xem thêm các bài viết kỹ thuật cây trồng tại đây
BIO AGROSA FERTILIZERS – KIẾN TẠO TƯƠNG LAI
Hãy theo dõi Fanpage Bio Agrosa Fertilizers để cập nhật nhanh những thông tin hữu ích về nông nghiệp.
English
